Framing

Natuurlijk zijn wij sinds het begin van ons leven in Geefeconomie elf jaar geleden echt wel vaker geframed. Weggezet als egoïsten, als manipulatief of ongeloofwaardig. Toch was dat vaker een persoonlijke mening van een journalist dan dat het echt voelde als een frame.

In de uitzending van ’30 en nooit meer bezit’ op NPO3 waarin wij te zien zijn was er echt een serieuzer frame, dat dus ook door heel veel mensen gezien werd. Tijd om eens wat dieper in framing te duiken!

Niet het complete plaatje

‘Framing’ is eigenlijk precies zoals het woord al zegt, een frame knippen uit een groter plaatje. Als een foto die je maakt waar je dus een stuk uitknipt dat je laat zien in plaats van de hele foto. Dat zou op zich geen probleem hoeven zijn als je inzoomt op een prachtig detail of een meer specifiek deel van de foto wilt benoemen. Het wordt problematisch als het deel van de foto dat zichtbaar is, het complete plaatje lijkt te zijn. Dan spreekt men van framing.

Framing is nodig om een punt te kunnen presenteren als een feit. Als je het hele plaatje zou laten zien zou dat niet lukken, maar door een frame te pakken lukt het wel. Je laat overige essentiële informatie weg zodat dat wat jij als feit wil presenteren het enige is dat zichtbaar wordt. Hierdoor hoef je niet te liegen of dingen te verdraaien, je hoeft alleen niet het complete verhaal te vertellen. Heel makkelijk dus en daardoor ook zo kwaadaardig. De waarheid wordt onzichtbaar omdat stukken van de foto worden weggeknipt.

Tegen leren lezen

Wij kregen te maken met framing op het thema onderwijs in de uitzending van ’30 en nooit meer bezit’. Een onderwerp waar wij behoorlijk out of the box handelen. Wij vertrouwen volledig op de natuur en ontwikkeling van de mens en dat alles dat geleerd moet worden om als mens je uniciteit te kunnen ontwikkelen aan bod zal komen. We doen dus niets om ervoor te zorgen dat onze kinderen bepaalde dingen leren die de samenleving belangrijk vindt. Wij vinden zelf alles even belangrijk en zouden er zelfs volledig comfortabel mee zijn als onze kinderen niet zouden leren lezen of schrijven. Dat spreek ik ook uit in de aflevering.

Net voordat dat gesprek in beeld komt zie je een beeld van de interviewster alleen met Doris die haar vraagt of zij een handgeschreven lijstje voor wil lezen. Doris geeft aan dat ze dat niet kan. Er komt een stemmig muziekje in beeld en de interviewster vraagt nog wat door op lezen en schrijven. Doris geeft aan dat ze dat niet kan en niet zo vaak oefent als ze zou willen, omdat ‘we dan al andere leuke dingen gaan doen’.

Dan kom ik in beeld en wordt het vuur me aan de schenen gelegd over onderwijs en hoe wij dat dan voor ons zien. Ik blijf staan voor onze aanpak maar het frame is al geschied. Iedereen die in het frame trapt denkt dat Doris niet kan lezen en schrijven en dat wij zullen voorkomen dat ze dat ooit zal leren. Misschien zelfs nog extremer; wij zijn tegen lezen en schrijven en rekenen. Geen idee wat mensen precies denken na het zien van het frame, maar het ligt in ieder geval heel ver af van de werkelijkheid.

Het complete plaatje

Maar wat is dan wel het complete plaatje? Welke onderdelen van de foto zijn weggelaten om te zorgen dat dit frame als feit wordt geaccepteerd?

• Ten eerste het feit dat Doris kan lezen. Dat ze precies op hetzelfde niveau leest als kinderen van haar leeftijd die wel naar school gaan. Dat is een belangrijk feit dat niet gepresenteerd wordt.

• Ten tweede is niet duidelijker in beeld gebracht wat ze werd gevraagd voor te lezen. Het was een door mij handgeschreven lijst met ongeveer 25 activiteiten die ze met haar vriend wil doen. Ik denk leesniveau groep 5. 

• Ten derde dat Doris gefilmd wordt terwijl zij alleen (dus zonder ons) op pad is met drie volwassen mensen, met een camera, die ze twee uur daarvoor heeft ontmoet. Je kunt je voorstellen (en wij zien dat ook terug op beeld) wat dat betekent voor een kind van net zeven. Ondanks dat ze het geweldig vindt en er zelf voor heeft gekozen om op pad te gaan ontstaat er ongemak bij Doris op het moment dat haar vraag aan de interviewster om het lijstje voor te lezen teruggelegd wordt bij haar.

• Ten vierde is dit het enigste fragment dat ze gebruikt hebben van Doris, van 1,5 uur film. Dat betekent dat ze al de andere vaardigheden waar ze in uitblinkt niet hebben laten zien. Hierdoor komt er een enorme focus op lezen en schrijven te liggen, iets dat aansluit bij de focus op die vaardigheden in de maatschappij. De intense wijsheid, de vrijgevigheid, de openheid en kwetsbaarheid, de zachtaardigheid en zorgzaamheid sijpelt door in het fragment omdat dat Doris is, maar er worden geen beelden uitgezonden waar dat nog veel meer zichtbaar op is. Terwijl die vaardigheden ook uitkomsten zijn van onze Natuurlijk Leren aanpak.

Er worden dus feiten weggelaten, er worden emoties en gevoelens genegeerd en er wordt een eenzijdig beeld geschetst van onze aanpak. Daarnaast worden er in het vraaggesprek met ons als ouders vragen gesteld die niet bedoeld zijn om te leren en begrijpen maar om te degraderen. Wij blijven staan voor wat we weten, maar de energie die na het gesprek bleef hangen was heel onprettig. Wat mij het meest bijbleef was dat de interviewster nooit terugkwam op het feit dat Doris prima kan lezen voor haar leeftijd en dat zij als interviewster iets van Doris vroeg, van een zevenjarige kind dat niet realistisch is. Dat vind ik onzorgvuldig en kwetsend.

Wat doet framing met mij?

Ik was er bang voor dat we geframed zouden worden als onrealistisch, en dat is dus ook gebeurd. Ik wist direct na het gesprek met Doris, dus nog voor het gesprek met ons als ouders, al dat dit onderdeel geframed zou worden. Ik heb mij daar na het gesprek met ons als ouders duidelijk over uitgesproken en mijn zorgen geuit tegen de crew over hoe Doris in beeld zou worden gebracht, met al haar openheid en eerlijkheid. Ik was bang dat onze kwetsbaarheid, door haar alleen in gesprek te laten gaan met de interviewster, misbruikt zou worden om een beeld te schetsen dat niet waar is. En dat is dus ook gebeurd, mijn intuïtie is ook wat dat betreft loepzuiver. 🙂

Ik heb er geen last van dat het frame nu te zien is. De angst die er vooraf was verdween juist op het moment dat het werkelijkheid werd. Ik heb er enorm veel van geleerd, hoe framing werkt bijvoorbeeld en heb mijn eigen ideeën waarom het bij ons gebeurt (en bij geen enkele ander verhaal dat in beeld gebracht werd). En ik voel ook sterk dat ik het de volgende keer weer precies hetzelfde zou doen. In de kwetsbaarheid zit de kracht van ons verhaal. Met het voorleven van een open en waarachtig verhaal loop je de kans dat je geframed wordt. Dat wisten we al en weten we nu nog beter. Dat is hoe het systeem en mensen op dit moment werken, en als we dat niet meer willen zullen we vooral moeten blijven staan voor het tegenovergestelde; kwetsbaar en vol in beeld laten zien waar wij voor staan. Zelfs als de kans groot is dat het beeld verknipt wordt door de zender of de ontvanger.

Prachtig beeld

Ik weet dat de meeste kijkers in het frame zijn getrapt. Zelfs mensen die ons verhaal kennen en ons hoog hebben zitten dachten na de aflevering te hebben gezien dat Doris niet kan lezen en dat ook nooit zal leren. Dat is pijnlijk, simpelweg omdat het niet waar is.

Ik heb nogal een groot onrecht-waardigheidsgevoel dus framing raakt mij. Ik weet dat ons verhaal groots is en dat er mensen zijn die niet willen dat het werkt. Dat Natuurlijk Leren onrealistisch is en zweverig. Maar dat is het dus niet, als je het complete plaatje ziet zie je kinderen die floreren in alles waar ze interesse in hebben. Die spelend leren en vanuit intrinsieke motivatie informatie opslurpen als een spons. Die wijs zijn en nog tientallen andere dingen die bij kinderen die naar school gaan al niet meer zichtbaar zijn. 

Dat, dat allemaal uit de foto is geknipt is schokkend omdat het juist zo’n prachtig beeld is om aan de wereld te laten zien. Het complete plaatje is zo’n hoopvol beeld, van kinderen die ruimte krijgen om te ontwikkelen op eigen tempo, die krachtig weten wie zij zijn en wat ze kunnen en niet kunnen. Die origineel en begaafd zijn. Hoe geweldig en intrigerend zou het zijn geweest als 300.000 mensen dat voorgeschoteld hadden gekregen?! 

Erin getrapt 

Voor de mensen die in het frame zijn getrapt is dit voor dovemansoren geschreven. Die geloven wat ze zien in plaats van wat waar is. Daarom is framing ook zo kwaadaardig, je kunt je er bijna niet tegen weren of verweren. Je kunt het alleen maar ondergaan en hopen dat er mensen komen bovendrijven met interesse in het hele plaatje, mensen die nieuwsgierig zijn naar hoe Natuurlijk Leren werkt en een handjevol mensen die door het frame heen prikken of het überhaupt niet signaleren en zelfs zonder de weggelaten feiten het hele plaatje zien.

=  =  =  =  =  =  =  =  =  =  =  = 

In deze video kun je meer lezen over hoe ik de framing heb ervaren.

Dit artikel kun je lezen als je meer intresse hebt in hoe Natuurlijk Leren nu echt werkt.