Niet leren lezen of alles leren?

“Als onze kinderen niet zouden leren lezen en schrijven, zouden we daar geen enkele moeite mee hebben.” En dat meen ik!

Je hoort dit mij zeggen in de aflevering van ’30 en nooit meer bezit’. Hoewel het extreem klinkt, is het voor mij vrij makkelijk uit te leggen waar dit vertrouwen vandaan komt.

Het vertrouwen dus dat zelfs als onze kinderen niet kunnen lezen en schrijven, ze een prachtig en vervullend leven leiden. Want dat is zo, als je in een Geefeconomie leeft, ongeacht wat je wel of niet kunt.

Het idee dat een mens zelf moet kunnen lezen en schrijven is het perfecte voorbeeld van individualisme. Iedereen moet iets zelf kunnen wat ieder ander mens ook kan. Zelf al kun je het eigenlijk niet, dan nog moet je het leren.

Waarom iets leren dat alle andere mensen ook kunnen?
Als ik dit typ komt de vraag in mij op, waarom is dat eigenlijk zo? Waarom moet je iets kunnen wat alle andere mensen van de wereld ook kunnen? Omdat het zo wordt gepresenteerd dat lezen en schrijven de verbindende factor is tussen mensen? Als je niet kunt lezen en schrijven kun je niet communiceren met andere mensen? Boeiend, ik heb er eigenlijk nog nooit echt over nagedacht waarom er zo’n belachelijke focus ligt op lezen en schrijven.

De nieuwsgierige, unieke mens
Natuurlijk Leren gaat uit van de natuur van de mens. Die is open, nieuwsgierig, actief en leergierig. Dit geldt voor ieder mens, zonder uitzondering. Wat er geleerd wil worden vanuit die natuur, ofwel waar men leergierig naar is, verschilt per mens. Dat maakt jou, jou en mij, mij. Een palet aan interesses en talenten waardoor, als iedereen daar naar zou luisteren, een complete samenleving zou ontstaan. Een samenleving waarin mensen geven en bijdragen wat hen uniek maakt en waardoor niet iedereen hetzelfde zou kunnen en waardoor juist alles vertegenwoordigd zou zijn. Zoals ik het zie en voel een wereld waar je echt weer samen leeft.

Als ik iets niet kan én het heeft niet mijn interesse om het wel te kunnen: wat betekent dat het mij meer energie zou kosten om het te leren dan dat het me zou geven als ik het eenmaal zou kunnen, dan is het niet de bedoeling dat ik dat leer.

Zo leert iedereen dus wat de bedoeling is en alles wat jij zelf niet kunt of weet, kan of weet een ander. En omdat je samen leeft, zijn die vaardigheden en die kennis beschikbaar. Die van jezelf zijn beschikbaar voor de samenleving en die van een ander ook.

Je kunt er dus op vertrouwen dat alles wat jij niet kunt of weet toch beschikbaar is, zonder dat je dat zelf moet kunnen of weten.

Natuurlijk Leren in de praktijk
Als je dus iemand bent die een enorme passie heeft voor waterdieren en daar alles over weet, doordat je vader kennis heeft overgedragen, doordat je elke dag bij de rivier te vinden bent, doordat je observeert en aanschouwt, dan ben jij een bron van kennis voor de samenleving. Als je geleerd hebt om te schrijven en je wil daar graag een boek over schrijven, zodat je niet alles hoeft te vertellen, dan is dat een optie. Als je niet kunt schrijven en je wil graag een boek schrijven is dat een enorme intrinsieke motivatie om te leren schrijven (of typen). Als je voelt dat leren schrijven meer energie kost dan dat het oplevert om een boek te schrijven kun je je iemand anders vragen om een boek te schrijven over dat wat jij verteld. Of je maakt een audioboek, of je vraagt iemand om filmpjes op te nemen over jouw kennis. Of je neemt zelf filmpjes op met je telefoon, of met die van iemand anders als je zelf geen telefoon hebt.

Samen-leven
Ooh nee…maar maar…als je niet alles zelf kunt wordt je afhankelijk van een ander! Dan moet ik erkennen dat ik iets niet zelf kan, en ook nog aan een ander vragen of die het voor mij wil doen.

Klopt, dat is de essentie van samen.

De uitspraak dat onze kinderen dus niet hoeven te leren lezen en schrijven als het duidelijk is dat ze het eigenlijk niet kunnen is er dus een die gestoeld is op ons leven in Geefeconomie, niet op hoe het systeem nu werkt.  Als ik in het kapitalistische systeem zou leven met onze kinderen, dan zou ik ze ook manipuleren tot ze ons wegen om te zorgen dat leren lezen en schrijven.

Want daar overleef je amper als je niet alles zelf, alleen en individueel kunt. In dat systeem laten blijken dat je iemand anders nodig hebt omdat je het zelf niet kunt is een teken van zwakte. Daar moet je je schamen als je niet kunt lezen, daar ben je een loser als je niet kunt schrijven.

In onze wereld is het juist een teken van kracht als je durft te staan voor wat je wel goed kan en waar je talent ligt en durft los te laten wat voor jou overduidelijk niet de bedoeling is.

Prima lezers en schrijvers
Er is overigens nog een tweede reden waarom ik die uitspraak kan doen. Iedereen die echt goed kan lezen, leest namelijk dat ik niet zeg dat onze kinderen niet zullen leren lezen en schrijven. Ik zeg dat ik er geen enkel probleem mee zou hebben als dat niet de bedoeling is voor hen.

Dat kan ik zeggen omdat ik volledig vertrouw op de natuur van de mens. Bijna ieder mens wil leren lezen en schrijven en rekenen. Het is de leergierige natuur van de mens om door kennis en vaardigheden de wereld te leren begrijpen, zaken te kunnen plaatsen. Zo ook onze kinderen, of misschien wel juist onze kinderen.

Ik ben er dan ook van overtuigd dat onze kinderen prima lezers, schrijvers en rekenenaars zullen worden. Helemaal vanuit hun eigen intrinsieke motivatie. Wij hoeven niets te doen, niets te forceren of manipuleren, ze leren dat helemaal vanzelf in het proces van een voor hen steeds groter wordende wereld die ze willen vatten. Daar komen letters en cijfers overvloedig voor, en elke keer als ze daarmee geconfronteerd worden willen zij daar iets van weten, volledig afgestemd op het niveau waar ze zijn. Totdat ze dat lezen en schrijven en rekenen onder de knie hebben, help ik ze met plezier, of dat nu 5 of 50 jaar duurt. Want dat is niet aan mij, dat is aan de natuur.

– – – – – – – – –

Lees hier ook de blog die ik eerder schreef over framing.

En kijk hier de nabeschouwing waarin ik vertel over wat de uitzending ons heeft gebracht.